44/84 DÜHÂN SÛRESİ 

(Sûre, duman anlamına gelen adını 10ncu âyetindeki duhân kelimesinden almaktadır. Mekke döneminde nazil olmuştur. Mushaf’da 44ncü ve inişte 84ncü sıradadır ve 59 âyettir.)

E’ûzu bi’llâhi min’eş-şeytâni’r-racîm/kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım. Bismillahirrahmanirrahim/Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla.

1.Hâ! Mîm!

2.Ve apaçık Kitab’a/Kur’an’a andolsun ki,

3.Biz onu mübarek bir gecede/Kadir Gecesi’nde indirdik. Şüphesiz ki Biz uyarmaktayız.

4.O gecede bütün hikmetli işler ayrılır.

5.Katımızdan bir emirle. Muhakkak ki Biz Rasûlleri göndeririz.

(Bak. 2.185*3.4*25.1*44.1-5*97.1-5)

6.Rabbinden bir rahmet olarak. Şüphesiz ki O, Semî’dir/işitendir, Alîm’dir/bilendir. (Bak. 21.107*44.6)

7.Eğer kesin olarak inanıyorsanız bilin ki O; göklerin, yerin ve bunlar arasındaki her şeyin Rabbidir. (Bak. 37.5*44.7)

8.Lâ ilâhe illâ hüve/O’ndan başka ilâh yoktur. Hem diriltir ve hem öldürür. Sizin Rabbiniz de sizden önceki atalarınızın Rabbi de O’dur.

(Bak. 2.28,258*3.156*7.158*9.116*10.56*23.80*26.26*37.125-126* 40.68*44.8*57.2)

9.Fakat onlar/kâfirler şüphe içinde oyalanıp duruyorlar.

10.Göğün getireceği apaçık bir duhân’ı/dumanı gözle/bekle.

11.Bu/duhân insanları saracak elîm bir azâptır.

12.(Kâfirler derler ki:) Rabbimiz! Bu azâbı bizden kaldır, gerçekten biz mü’minleriz!  (Bak. 6.63*43.12)

13.Nerede onlarda öğüt almak? Ve gerçekten onlara (gerçeği) açıklayan bir Rasûl de gelmişti!  (Bak. 10.90-91*32.29*34.52*40.85*44.13*47.18)

14.Sonra ondan/Rasûl’den yüz çevirdiler ve dediler ki: Bu, öğretilmiş bir mecnûndur/delidir!

(Bak. 15.6*23.70*25.4-5*34.8*37.36*44.14*52.29*68.51)

15.Biz o azâbı sizden azıcık kaldıracak olsak, siz hemen dönersiniz!

16.Büyük bir vuruşla vurduğumuz gün, Biz şüphesiz intikâm alırız!

(Bak.3.4*5.95*14.47*15.79*30.47*39.37*43.25,41,55*44.16)

17.Ve andolsun ki onlardan önce de Firavun’un kavmini imtihan ettik ve onlara kıymetli bir Rasûl gelmişti. (Bak. 7.103*44.17)

18.(Onlara dedi ki): Ben size gönderilen güvenilir bir Rasûl’üm. Allah’ın kullarını (İsrailoğullarını) bana teslim edin!                                                                

(Bak. 20.47*26.16-17,107,125,143,162,178*44.18)

19.Ve Allah’a karşı ululuk taslamayın, şüphesiz ki ben size apaçık delillerle geldim! (Bak. 4.172-173*40.60*44.19)

20.Gerçekten ben, beni taşlamanıza karşılık benim de Rabbim ve sizin de Rabbiniz olan Allah’a sığındım!                                                                   

(Bak. 18.20*19.46*36.18*40.27*44.20)

21.Ve eğer bana inanmazsanız, yolumdan uzaklaşın/çekilin!

22.Rabbine yalvardı: Şüphesiz bunlar mücrim/günâhkâr bir kavim!

23.(Allah buyurdu ki:) Kullarımı geceleyin yola çıkar, şüphesiz takip edileceksiniz! (Bak. 20.77*26.52,60-66*44.23-24)

24.Denizi olduğu gibi bırak, muhakkak ki onlar boğulacak bir ordudur!

25.Onlar neler bıraktılar, nice bahçeler ve nice pınarlar.

26.Ve nice ekinler ve güzel mekânlar,

27.Ve zevk-ü sefa sürdükleri nice nimetleri bırakıp gittiler.

28.İşte böyle! Ve onları başka bir kavme miras bıraktık. (Bak. 7.137*26.57-59*28.5-6*44.24-28)

29.Onlar için gök ve yer ağlamadı. Ve onlara mühlet de verilmedi.                  

30.Ve andolsun ki İsrailoğulları’nı aşağılayıcı bir azaptan kurtardık.

31.Firavun’dan. Şüphesiz ki o, üstünlük taslayan ve haddi aşan bir zorbaydı. (Bak. 10.83*44.31)

32.Ve andolsun ki Biz onları bir ilimle âlemlere/çağdaşlarına üstün kıldık. (Bak. 2.47,122*3.139*5.20*44.32*45.16)

33.Ve Onlara/İsrailoğulları’na kendileri için imtihan bulunan apaçık âyetler/mucizeler verdik. (Bak. 7.133*17.101*44.33)

34.Gerçekten onlar derler ki:

35.Bu iş bizim ölüp-gitmemizden ibarettir. Biz yeniden diriltilecek değiliz.

36.Eğer doğru söylüyorsanız ölmüş olan babalarımızı geri getirin!

(NOT: Hayat bu dünyadan ibarettir. Biz bir daha diriltilecek değiliz! diyenlerle ilgili âyetler için Bak. En’âm 6.29 dip notu.)                                          

37.Onlar mı daha hayırlı, yoksa Tübba kavmi mi? Yahut onlardan öncekiler mi? Onları helâk ettik, şüphesiz ki onlar mücrimdi/günahkârdıl                             

(Bak. 25.38*44.37*50.12-14)

(NOT: Bizans krallarına Kayser, İran krallarına Kisra, Mısır krallarına Firavun, denildiği gibi Yemen krallarına da Tübba ünvanı/lakabı verilmekteydi. Tübba kavmi, Sebe kavminin bir boyudur. M.Ö.115-M.S.300 yıllarında Sebe ülkesinde hükümran olmuşlardır. Ress halkının Şuayib a.s.’ın kavmi olduğu söylenmektedir.)

38.Ve gökleri ve yeri ve bunların arasındakileri oyun ve eğlence için yaratmadık.

39.Onları sadece hakk/gerçek olarak yarattık lâkin onların çoğu bilmezler. (Bak. 2.164*3.190*21.16-17*30.8*38.27*44.38-39*25.62)

(NOT:O gökleri ve yeri hakk ile yarattı! cümlesinin geçtiği âyetler: Bak.  6.73*10.5*14.19*15.85*16.3*29.44*30.8*39.5*44.39*45.22*46.3*64.3)

40.Muhakkak ki ayırma günü, hepsinin bir araya toplanacağı gündür.  (Bak. 44.40*56.50*78.17)

41.O Gün/Mahşer Günü, hiçbir dostun dostuna faydası dokunmaz ve onlara hiç kimse yardım edemez.

42.Ancak, Allah’ın rahmet ettikleri müstesna. Muhakak ki O, Azîz’dir/ güçlüdür, Rahıym’dir/merhametlidir.

43.Muhakkak ki zakkûm ağacı,                                                            

44.Günâhkârların yemeğidir,                                                                       

45.Erimiş maden gibi karınlarında kaynar,                                                  

46.Sıcak suyun kaynaması gibi. (Bak. 17.1,60*37.62*44.43-46)

47.(Meleklere denir ki:) Onu tutun, cehennemin ortasına sürükleyin!

48.Sonra başının üstüne kaynar su azâbını dökün. (Bak. 6.70*22.19*44.48)

49.Tat bakalım! Hani sen güçlüydün, itibarlıydın!

50.İnkâr ettiğiniz ceza gerçekten budur!

51.Muhakkak ki muttâkiler emin/güvenli bir makamdadır.                                      

52.Bahçelerde ve pınar başlarındadır.                                                 

53.İnce ipekten ve parlak atlastan giyerek karşılıklı otururlar. (Bak. 15.45-46*18.31*44.53)

54.İşte böyle. Ve onları iri gözlü hurilerle/garson kızlarla eşleştiririz! (Bak. 37.48*38.52*44.54*52.20*55.56,72*56.22)                                                     

55.Orada güven içindedirler ve canlarının çektiği her meyveyi isteyebilirler.                                                                                                  

56.Orada ilk ölümden başka ölüm tatmayacaklar. Rableri onları cehennem azabından korumuştur.                                                                   

57.Bunların hepsi de Rabbinin onlara bir lütfudur. En büyük kurtuluş da işte budur! (Adn Cennetleri için: Bak.9.72 dip notu)

58.Biz onu/Kur’an’ı senin lisanınla kolaylaştırdık, umulur ki öğüt alırlar.  (Bak. 12.2*14.4*19.97*44.58*54.17,22,32,40)

59.Sen onları bekle! Çünkü onlar beklemekteler.

(Gözden Geçirme-Ekim 2024)