1/1 FÂTİHA SÛRESİ

E’ûzu bi’llâhi min’eş-şeytâni’r-racîm/kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım. (16.98)

Bismillahirrahmanirrahim/Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla.

1.Hamd/bütün övgüler âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur/içindir.

2.O Rahmân’dır/rahmeti sonsuzdur, Rahîm’dir/merhameti sınırsızdır.

3.O, Din Gününün/Hesap Gününün Mâlik’idir/yegâne hâkimidir.  

4.Yalnız Sana kulluk ederiz ve yalnız Sen’den yardım dileriz.

5.Bizi dosdoğru yola yönelt/ilet.

6.Kendilerine nimet verdiklerinin yoluna.

7.Gazaba uğramayanların ve sapıtmayanların yoluna. (Amin) (1.5*7.200*11.41*16.98*20.14*21.73*27.30*36.60-61*47.17*82.19*98.5)

(NOT 1: Sûrelerin başında bulunan ayracın solundaki rakam sûrenin Mushafdaki sırasını, ayracın sağındaki rakam ise sûrenin iniş/nüzûl sırasını göstermektedir. Kur’an’da sûrelerin sayısı 114’dür. Bu sebeple ayracın solundaki ve sağındaki rakamlar 1’den 114’e kadardır. Buna göre; Fâtiha Sûresi Mushaf’da 1nci sırada, tamamı ilk indirilen sûre olduğundan iniş/nüzûl sırasında da 1nci sırada kabul edilmiştir. Mekke döneminde nazil olmuştur ve 7 âyetten müteşekkildir. Buna mukabil;  indirilen ilk âyetlerin Alak sûresin ilk 5 âyeti olduğu kabul edilmektedir. Sûrelerin Mushaf sıralamasında büyük oranda görüş birliği olduğu halde, iniş/nüzûl sıralaması konusunda görüşlerde ittifak olmadığına da işaret etmeliyim. Ben bu çalışmamda Prof. Dr. M. Okuyan hocanın iniş/nüzûl sıralamasını benimsedim. Buna göre; inişte/nüzûlda 1nci-90ncı sırada olan sûrelerin Mekke döneminde, inişte/nüzûlda 91nci-114ncü sırada olan sûrelerin ise Medine döneminde inmiş oldukları kabul edilmiştir. Birkaç örnek daha vereyim: 2/94 BAKARA SÛRESİ: Bakara sûresinin Mushafda 2nci sırada, inişte/nüzûlda ise 94ncü sırada olduğunu ifade eder. 108/15 KEVSER SÛRESİ: Kevser sûresinin Mushaf’da 108nci sırada, inişte/nüzûlda ise 15nci sırada olduğunu ifade etmektedir.

Bir de âyetlerin sonunda parantez içinde yazdığım rakamlar vardır. Bunlardan: noktanın solundaki rakam sûre numarasını, noktanın sağındaki rakamlar ise o sûrenin âyet numaralarını göstermektedir. Mesela: (11.41) 11nci sûrenin 41nci âyetini; (20.14) 20nci sûrenin 14ncü âyetini; (82.19) 82nci sûrenin 19ncu âyetini ifade etmektedir.

NOT 2: Meallerin birçoğunda; besmelenin Fâtiha’nın 1nci âyeti olarak kabul edildiği görülmektedir. Ben bu çalışmamda, besmeleyi Fâtiha’dan bir âyet olarak değil, isti’âze gibi Fâtiha’dan ayrı olarak değerlendirdim. Zira; er rahmânirrahiym/O Rahman ve Rahîm’dir ifadesi 2nci âyette zaten vardır. Benimle benzer görüşte olan ilahiyatçıların sayıca az olduğunu, buna mukabil çoğunluğun doğru sonucun kesin belirtisi/ifadesi olmadığına da işaret etmeliyim.

NOT 3: Nahl 16.98: Fe izâ kara’tel kur’âne festeız billâhi mineş-şeytânir-racîm/Kur’an okumaya başlayacağın zaman kovulmuş şeytandan Allah’a sığın! Kur’an okumaya başlamadan önce: festeız billâhi mineş-şeytânir-racîm dememiz; yani kovulmuş şeytandan Allah’a sığınmamız emredilmektedir ve bu Kur’an’ın kesin bir hükmüdür. Literatürde buna kısaca; isti’âze veya eûzü çekmek denilmektedir. Kur’an meallerinin pek çoğunda sûrelerin başlarında isti’âze yerine, sadece bismillahirrahmanirrahim/Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla ifadesine; yani besmele’ye yer verildiği görülmektedir. Ben, yazmakta olduğum Kur’an Mealinde sûrelerin başlangıcına; Nahl sûresi 98nci âyetin âmir hükmüne uygun olarak; besmeleyle birlikte isti’âze’yle de yer verdim. Bu konuyla ilgili olan âyetlerin en başında Nahl 16.98 gelmektedir. Diğer âyetler de şunlardır: A’râf 7.200*İbrâhîm 14.22*Hicr 15.39-42*Mü’minûn 23.97-98*Fussilet 41.36*Nâs 114.1-6)

(Harun Sorkun-GG-Mart 2022)