15/72 HİCİR SÛRESİ
(Sûre adını 80nci âyette geçen ve Semûd kavminin yaşadığı sarp kayalıklarla çevrili bir bölgenin adı olan Hicr kelimesinden almıştır. Hicr, Arap yarımadasının kuzey batısında ve Medine-Tebûk yolunun üzerindeki bir bölgenin adıdır. Mekke döneminde nazil olmuştur. Mushafda 15nci ve inişte 72nci sırada olup, 99 âyettir.)
E’ûzu bi’llâhi min’eş-şeytâni’r-racîm/kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım. Bismillahirrahmanirrahim/Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla.
1.Elif! Lâm! Râ! Bunlar (Levh-i mahfuzdaki) Kitab’ın ve apaçık Kur’an’ın âyetleridir.
2.Gün gelecek kâfirler, keşke biz de müslüman (Allah’a teslim) olsaydık diye yakınacaklar.
3.Onları kendi hallerine bırak. Yiyip içsinler, boş ümitleri kendilerini oyalasın, yakında gerçeği anlayacaklar.
4.Bilinen bir Kitabı/ilahî vahiyden habersiz, hiçbir kenti/memleketi helâk etmedik.
5.Hiçbir ümmet, kendisi için belirlenen ecelin ne önüne geçebilir ne de erteleyebilir (belirlenen eceline engel de olamaz, geciktiremez de).
6.Onlar: Ey kendisine zikir/vahiy indirildiğini söyleyen, sen kesinlikle mecnûnsun/delisin! dediler.
7.Eğer doğru söylüyorsan bize o melekleri getirsene!
8.Halbuki Biz melekleri ancak bir hakk/hakikatın gereği için indiririz, o zaman da onlara mühlet verilmez.
9.Şüphesiz ki o zikri/Kur’an’ı Biz indirdik ve onun koruyucusu da Biziz!
10.Andolsun ki senden önce geçmiş milletlere de (Rasûller) gönderdik.
11.Onlar kendilerine gelen Rasûllerle mutlaka alay ederlerdi.
12.Böylece onu mücrimlerin kalplerine sokarız.
13.Fakat öncekilerin başına gelenler ortadayken yine de iman etmezler.
14.Eğer, gökten bir kapı açsak da oradan yukarı çıksalardı,
15.Yine de: Muhakkak gözlerimiz perdelendi, belki de biz büyü yapılmış bir kavimiz! derlerdi.
16.Andolsun semada/gökte burçlar/yıldız kümeleri oluşturduk ve seyredenler için onları süsledik.
17.Onu (semayı/göğü), şeytânirracîm/taşlanmış şeytanların hepsinden koruduk.
18.Ancak kulak hırsızlığı yapmaya çalışan olursa, onu da parlak bir alev sütunu/topu kovalar/uzaklaştırır.
19.Yeryüzünü yaydık, üzerine sarsılmaz dağları yerleştirdik ve orada herşeyi ölçülü olarak yetiştirdik.
20.Orada sizin için de, rızıkları size ait olmayan kimseler için de geçim imkanları/kaynakları yarattık.
21.Hazinesi katımızda/kontrolümüzde olmayan hiçbir şey yoktur. Biz onu ancak belirli bir kadere/ölçüye göre indiririz.
22.Rüzgârları aşılayıcı olarak gönderdik, böylece gökten su indirdik, onunla su ihtiyacınızı giderdik. Onu hazinelerde tutan/depolayan da siz değilsiniz.
23.Andolsun hayat veren de öldüren de Biziz ve hepsinin varisi/kalıcı olanı da Biziz.
24.Andolsun sizden öncekileri biliyoruz. Ve andolsun ki sizden sonrakileri de biliyoruz.
25.Şüphesiz Rabbin onları haşredecektir/huzurunda toplayacaktır. Şüphesiz O Hakîm’dir/hikmet sahibidir, Alîm’dir/bilendir.
26.Biz o insanı; min salsâlim min hameim mesnûn/kuru çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattık.
27.Cinleri de yakıp kavuran ateşten yaratmıştık.
28.Rabbin meleklere: min salsâlim min hameim mesnûn/kuru çamurdan, şekillenmiş balçıktan bir beşer/insan yaratacağım! dedi.
29.Tamamlayıp ruhumdan üflediğimde ona secde edin! dedi.
30.Bütün melekler hep birlikte secde ettiler.
31.İblis hariç. O, secde edenlerle birlikte olmadı.
32.Allah: Ey İblis! Neden secde edenlerle birlikte olmadın? dedi.
33.İblis: Ben, min salsâlim min hameim mesnûn/kuru çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattığın bir beşere/insana secde etmem! dedi.
34.Allah: Çık oradan! Çünkü sen kovuldun! dedi.
35.Hesap Gününe kadar lanetlisin/dışlandın!
36.(İblis): Rabbim! İnsanların yeniden dirilecekleri güne/Mahşer Gününe kadar bana süre ver! dedi.
37.Sen süre verilenlerdensin!
38.Bilinen Gün/Mahşer Gününe kadar! dedi.
39.İblis: Rabbim! Beni yoldan çıkarmana karşılık, ben de yeryüzündeki her şeyi cazip göstereceğim ve onları yoldan çıkaracağım!
40.Ancak Senin muhlis/ihlâslı kulların hariç! dedi.
41.Allah: Bana varan sırâtun müstekıym/dosdoğru yol budur!
42.Sana uyan azgınlar dışında, kullarım üzerinde senin yaptırım gücün yoktur! dedi.
43.Şüphesiz cehennem onların hepsinin buluşacağı yerdir.
44.Cehennemin yedi kapısı vardır. Her kapıdan onların bir bölüğü girer.
45.Elbette müttâkiler cennetlerde ve pınar başlarında (olacaktır).
46.Onlara: Esenlik ve güvenlik içinde oraya girin! denilir.
47.Onların kalplerindeki kinleri söküp attık. Karşılıklı sedirler üzerinde kardeşçe otururlar.
48.Onlar orada hiçbir zorlukla karşılaşmazlar ve oradan çıkarılmazlar.
49.Ben’im Gafûr/bağışlayıcı ve Rahîm/merhametli olduğumu kullarıma bildir!
50.Azabımın da elem verici bir azap olduğunu bildir!
51.Onlara İbrahim’in misafirlerinden haber ver.
52.Onun yanına girdiklerinde: Selam! demişlerdi. O da: Doğrusu biz sizden korkuyoruz! demişti.
53.Onlar: Korkma, sana âlim bir oğul müjdelemeye geldik! dediler.
54.O: Ben yaşlı bir beşer olduğum halde mi, bana mı müjde veriyorsunuz? dedi.
55.Onlar: Seni hakk/gerçek ile müjdeliyoruz, sakın ümidini kesenlerden olma! dediler.
56.O: Rabbinin rahmetinden sapıklardan başka kim ümit keser! dedi.
57.O: Ey elçiler! Amacınız nedir, niçin gönderildiniz? dedi.
58.Onlar: Biz mücrim/suçlu bir kavme gönderildik!
59.Ancak Lût’un ailesini kurtaracağız! dediler.
60.Onun karısı hariç. Onun geride kalması uygun görüldü! dediler.
61.Elçiler Lût’un ailesine geldiklerinde.
62.(Lût): Doğrusu siz korkulacak kimselersiniz! dedi.
63.Onlar: Hayır, biz sana hakkında şüphe duyulan azabın haberini getirdik!
64.Biz sana hakkı/gerçeği getirdik, biz doğru söyleyenlerdeniz! dediler.
65.Gecenin bir vaktinde aileni yola çıkar, sen de arkalarından git ve içinizden kimse arkasına dönüp bakmasın. Size emredilen yere doğru devam edin!
66.Ona şu kesin kararı bildirdik: Sabaha doğru onların kökü kesilmiş olacaktır!
67.Şehrin halkı keyif içinde (Lût’un) evine dayandılar.
68.(Lût): Bunlar benim misafirlerim, sakın beni mahcup etmeyin! dedi.
69.Allah’a karşı takvâlı olun da beni rezil etmeyin! dedi.
70.Onlar: Başkalarının işine karışmaktan seni men etmedik mi? dediler.
71.(Lût): Eğer bir şey yapacaksanız işte kızlarım (onlarla evlenin)! dedi.
72.Ömrüne andolsun ki onlar sarhoşluk içinde bocalayıp duruyorlar.
73.Güneş doğarken o korkunç sayha/ses onları yakaladı.
74.O şehrin altını üstüne getirdik ve üzerlerine hicâretem min siccîl/ pişmiş çamurdan taşlar yağdırdık. (Bak. 7.84 Dip Notu H.S.)
75.Şüphesiz bunda anlayış sahipleri için ibretler vardır.
76.O şehrin harabeleri, bir yolun üzerinde durmaktadır.
77.Bunda mü’minler için âyetler/ibretler vardır.
78.Eykeliler gerçekten zalim kimselerdi.
79.Onlardan intikam aldık. İkisi de (Sodom ve Eyke) yol üzerindedir.
80.Andolsun Hicr/Semûd kavmi de gönderilen Rasûlleri yalanladı.
81.Onlara âyetlerimizi/delillerimizi verdik fakat onlar yüz çevirdiler.
82.Dağları oyarak güya güvenli evler inşa ediyorlardı.
83.Sabah olurken korkunç ses onları yakaladı.
84.Onca varlıklarının onlara hiçbir faydası olmadı.
85.Biz; gökleri, yeri ve ikisinin arasındakileri hakk/hakikat ile yarattık. O saat/Kıyamet mutlaka gelecektir. Sen onlara güzel davran.
86.Şüphesiz O Rabbin, Hallâkul/yaratandır, Alîm’dir/bilendir.
87.Andolsun ki Biz sana mesâni/ikişerlilerden yedi âyeti ve bu yüce Kur’an’ı verdik.
88.Onlardan bazılarına verdiğimiz dünya nimetlerine imrenme. Onlar için üzülme, mü’minlere kol kanat ger.
89.Onlara: Ben apaçık bir uyarıcıyım! de.
90.Muktesimlere/bir kısmına inanıp bir kısmını inkâr edenlere indirdiğimiz gibi.
91.Onlar, şimdi de Kur’an’ı parça parça yaptılar.
92.Rabbine andolsun ki onların hepsini sorguya çekeceğiz.
93.Yaptıklarının hesabını soracağız.
94.Sana emredilenleri onlara bildir! Müşriklere de aldırma!
95.Seni alaya alanlara karşı Biz sana yeteriz.
96.Onlar, Allah ile beraber başka ilâhlar edindiler. Yakında bilecekler.
97.Andolsun, onların sözlerinden dolayı göğsünün daraldığını biliyoruz.
98.Sen, Rabbini hamd/övgü ile tesbih et/yücelt ve secde edenlerden ol!
99.Sana ölüm gelinceye kadar Rabbine kulluk/ibadet et!
(Harun Sorkun-Gözden geçirme: Haziran 2023)