15/72 HİCİR SÛRESİ 

(Sûre adını 80nci âyette geçen ve Semûd kavminin yaşadığı sarp kayalıklarla çevrili bir bölgenin adı olan Hicr kelimesinden almıştır. Hicr, Arap yarımadasının kuzey batısında ve Medine-Tebûk yolunun üzerindeki bir bölgenin adıdır. Mekke döneminde nazil olmuştur. Mushafda 15nci, inişte 72nci sırada ve 99 âyettir.)

E’ûzu bi’llâhi min’eş-şeytâni’r-racîm/kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım. Bismillahirrahmanirrahim/Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla.

1.Elif! Lâm! Râ! Bunlar; (Levh-i Mahfuzdaki ana) Kitab’ın ve apaçık olan Kur’an’ın âyetleridir!

2.Gün gelecek o kâfirler, keşke biz de müslüman (Allah’a teslim) olsaydık diyecekler.

3.Onları bırak. Yiyip-içsinler, boş umutları onları oyalasın. Yakında gerçeği anlayacaklar.

4.Biz; bilinen bir Kitabı olmadan (ilahî vahiyden habersiz), hiçbir kenti/memleketi helâk etmedik.

5.Hiçbir ümmet, belirlenen ecelini ne öne alabilir ne de erteleyebilir!

(Bak.: 7.34*10.49*15.5*16.61*23.43)

6.Dediler ki: Ey kendisine zikir/vahiy indirilen kişi/indirildiğini sanan kişi, şüphesiz ki sen mecnûnsun/delisin!

7.Eğer sen doğru söylüyorsan bize o melekleri getirsene!

8.Biz melekleri ancak bir hakk/gerçek iş için indiririz, o zaman da onlara göz açtırılmaz (helâk olurlar).

9.Şüphesiz ki o zikri/Kur’an’ı Biz indirdik ve onu Biz koruyacağız!

(NOT: Kur’an Allah’ın koruması altına alınmış bir kitaptır! H.S.)

10.Andolsun ki senden önce geçmiş milletlere de (Rasûller) gönderdik.

11.Kendilerine gelen Rasûllerden alay etmedikleri hiç kimse olmadı.

(Bak. 2.137*6.10*13.32*15.11,95*21.41*36.30)

12.Böylece onu (alay etmeyi) mücrimlerin kalplerine sokarız.

13.Öncekilerin başına gelenler ortadayken yine de ona iman etmezler.

14.Eğer, gökten bir kapı açsak da oradan yukarı çıksalar bile,

15.Derler ki: Muhakkak gözlerimiz perdelendi, belki de biz büyü yapılmış bir kavimiz! 

16.Andolsun ki semada/gökte burçlar oluşturduk ve seyredenler için onları süsledik.

17.Ve onu (semayı/göğü), bütün şeytânirracîm/taşlanmış şeytanlardan koruduk.

18.Ancak kulak hırsızlığı yapmaya kalkan olursa, onu da parlak bir alev sütunu kovalar/uzaklaştırır. (Bak. 15.18*37.7-8*67.5*72.8-9)

19.Yeryüzünü yaydık, üzerine ağır dağları yerleştirdik ve orada her bitkiyi ölçülü olarak yetiştirdik.

20.Orada hem sizin için ve hem de rızıkları size ait olmayan kimseler için geçim kaynakları yarattık.

21.Hazineleri/kaynakları katımızda/kontrolümüzde olmayan hiçbir şey yoktur. Biz her şeyi belirli bir kadere/ölçüye göre indiririz.

(NOT: Allah her şeyi bir kadere/ölçüye göre indirir. Ve her şey O’nun kontrölündedir. H.S.)  

22.Rüzgârları aşılayıcı olarak gönderdik, böylece gökten su indirdik, onunla su ihtiyacınızı giderdik. Onun hazinelerini oluşturan siz değilsiniz.

23.Andolsun ki yaşatan da öldüren de Biziz ve her şeyin varisi/kalıcı olanı da Biziz.

24.Andolsun ki sizden öncekileri biliyoruz. Ve andolsun ki sizden sonrakileri de biliyoruz. 

25.Şüphesiz Rabbin onları haşredecektir/huzurunda toplayacaktır. Şüphesiz O Hakîm’dir/hikmet sahibidir, Alîm’dir/bilendir.

26.Andolsun ki, Biz o insanı; min salsâlim min hameim mesnûn/kuru çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattık.

27.Daha önce cinleri de yakıp-kavuran bir ateşten yaratmıştık.   

(NOT: Şeytan cinlerdendir. H.S.)

28.Hani Rabbin meleklere demişti ki: min salsâlim min hameim mesnûn/kuru çamurdan, şekillenmiş balçıktan bir beşer/insan yaratacağım! 

29.Tamamlayıp ona ruhumdan üflediğim zaman lehû/onu (insanı) yaratan Allah’a secde edin! dedi.

(NOT: Secde konusunda; Bakara 34ncü âyetin dip notunda bilgi verilmiştir. H.S.)

30.Bütün melekler hep birlikte secde ettiler.

31.İblis hariç. O, secde edenlerle birlikte olmadı.

32.(Allah) dedi ki: Ey İblis! Neden secde edenlerle birlikte olmadın?

33.Dedi ki: Ben, min salsâlim min hameim mesnûn/kuru çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattığın bir beşere/insana secde etmem!

34.(Allah) dedi ki: Çık oradan! Çünkü sen kovuldun!

35.Muhakkak ki sen Din Gününe/Hesap Gününe kadar lanetlisin/ dışlandın!

36.(İblis) dedi ki: Rabbim! İnsanların yeniden dirilecekleri güne/Mahşer Gününe kadar bana süre ver! 

37.(Allah) dedi ki: Sen süre verilenlerdensin!

38.Bilinen Gün/Mahşer Gününe kadar!

39.İblis dedi ki: Rabbim! Beni azdırmana karşılık ben de yeryüzündeki her şeyi cazip göstereceğim ve onları azdıracağım!

40.Ancak Senin muhlis/ihlâslı kulların hariç! 

41.(Allah) dedi ki: Bana varan/ulaşan dosdoğru yol budur! 

42.Gerçekten sana uyan azgınlar dışında, kullarım üzerinde senin yaptırım gücün yoktur! 

43.Şüphesiz, onların hepsinin varacakları yer cehennemdir.

44.Onun yedi kapısı vardır. Her kapıdan onların bir bölüğü girer.

45.Elbette müttâkiler cennetlerde ve pınar başlarındadır.

46.(Onlara): Esenlik ve güvenlik içinde oraya girin! (denir).

47.Onların kalplerindeki kinleri söküp attık. Karşılıklı sedirler üzerinde kardeşçe otururlar.

48.Onlar orada hiçbir zorlukla karşılaşmazlar ve oradan çıkarılmazlar.

49.Ben’im Gafûr/bağışlayıcı ve Rahîm/merhametli olduğumu kullarıma haber ver!

50.Bununla birlikte, azabımın da elem verici bir azap olduğunu bildir!

51.Onlara İbrahim’in misafirlerinden haber ver.

52.(Melekler) onun yanına girdiklerinde dediler ki: Selam! O dedi ki: Doğrusu biz sizden korkuyoruz! 

53.Dediler ki: Korkma, biz sana âlim/bilgin bir oğul müjdeliyoruz! 

54.Dedi ki: Bana ihtiyarlık gelip çatmışken mi, bana müjde mi veriyorsunuz?

55.Dediler ki: Seni hakk/gerçek ile müjdeliyoruz, sakın ümidini kesenlerden olma! 

56.Dedi ki: Rabbinin rahmetinden sapkınlardan başka kim ümit keser?

57.Dedi ki: Ey elçiler/melekler! Niyetiniz nedir?

58.Dediler ki: Biz mücrim/suçlu bir kavme gönderildik! 

59.Ancak Lût’un ailesi müstesna, biz onların hepsini kurtaracağız! 

60.Onun karısı hariç. Onun (helâk olanlarla birlikte) geride kalmasını uygun gördük!

61.(Melek olan) Elçiler Lût’un ailesine geldiklerinde,

62.(Lût) Dedi ki: Doğrusu siz korkulacak/tanınmayan kimselersiniz! 

63.Dediler ki: Hayır, biz sana onların şüphe duydukları (helâk) haberini  getirdik!

64.Biz sana hakkı/gerçeği getirdik, biz doğru söylüyoruz! 

65.Gecenin bir vaktinde aileni yola çıkar, sen de arkalarından git ve içinizden kimse arkasına dönmesin. Size emredilen yere doğru gidin!

66.Ona şu kararı bildirdik: Sabaha doğru onların kökü kesilmiş olacaktır!

67.Şehir halkı keyif içinde (Lût’un) evine geldiler/dayandılar.

68.(Lût) dedi ki: Bunlar benim misafirlerim, sakın beni mahcup etmeyin!

69.Allah’a karşı takvâlı olun da beni rezil etmeyin!

70.(Şehir halkı) Dediler ki: Başkalarının işine karışmaktan biz seni men etmedik mi?

71.(Lût) dedi ki: Eğer bir şey yapacaksanız işte kızlarım (onlarla evlenin)! (Bak.11.78)

72.(Melekler dediler ki): Ömrüne andolsun ki, sarhoşluk içinde onlar bocalayıp duruyorlar.

73.Güneş doğarken o korkunç sayha/ses onları yakaladı.

74.O şehrin altını üstüne getirdik ve üzerlerine hicâretem min siccîl/ pişmiş çamurdan taşlar yağdırdık. (Bak. 7.84 Dip Notu H.S.)

75.Şüphesiz bunda kavrama kabiliyeti olanlar için ibretler vardır.

76.O şehrin harabeleri bir yolun üzerinde durmaktadır.

77.Bunda mü’minler için âyetler/ibretler vardır.

78.Eyke halkı da gerçekten zalim kimselerdi. (Bak.26.176)

79.Onlardan (Lût kavmi ve Eyke halkından) intikam aldık. İkisi de yol üzerindedir.

80.Andolsun Hicr kavmi de gönderilen Rasûlleri yalanladılar.

81.Onlara âyetlerimizi/delillerimizi verdik fakat onlar yüz çevirdiler.

82.Onlar dağları oyarak güya güvenli evler yapıyorlardı.

83.Sabah olurken o korkunç ses onları yakaladı.

84.Sahip oldukları şeylerin onlara hiçbir faydası olmadı.

85.Ve Biz; gökleri, yeri ve ikisinin arasındakileri ancak hakk/hakikat ile yarattık. O saat/Kıyamet mutlaka gelecektir. Sen onlara aldırma, güzel davran.

86.Şüphesiz Rabbin, O Hallâkul/yaratandır, Alîm’dir/bilendir.

87.Andolsun ki Biz sana mesâni/ikişerlilerden yedi âyeti ve bu yüce Kur’an’ı verdik.

88.Onlardan bazılarına verdiğimiz dünya nimetlerine göz dikme, onlardan dolayı üzülme. Sen mü’minlere kol kanat ger.

89.De ki: Ben apaçık bir uyarıcıyım! 

90.Muktesimlere (Kur’an’ın bir kısmına inanıp bir kısmını inkâr edenlere) indirdiğimiz gibi.

91.Onlar, şimdi de Kur’an’ı parça parça (birbirinden bölük) yaptılar.

92.Rabbine andolsun ki onların hepsini sorguya çekeceğiz.

93.Yaptıklarından dolayı.

94.Sana emredilenleri onlara bildir! Müşriklerden de yüz çevir!

95.Muhakkak ki seni alaya alanlara karşı Biz sana yeteriz.

(Bak.2.137*6.10*13.32*15.11,95*21.41*36.30)

96.Onlar, Allah ile beraber başka ilâhlar edindiler. Yakında bilecekler!

97.Andolsun, onların sözlerinden dolayı göğsünün daraldığını biliyoruz.

98.Sen, Rabbini hamd/övgü ile tesbih et/yücelt ve secde edenlerden ol!

99.Sana ölüm gelinceye kadar Rabbine kulluk et!

(Harun Sorkun-Gözden Geçirme: Ocak 2024)